Sıfır Atık Projesiyle Çanakkale’de Doğaya ve Çevreye Yapılan Yatırımlar ve Çalışmalar, Geleceğimize Nefes Olacaktır
06.06.2020
1972 yılında yapılan Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı'nda alınan kararla, 5 Haziran günü “Dünya Çevre Günü” olarak kabul edilmiştir.
Ülkemizde ve dünyada çeşitli etkinliklerle kutlanan ‘Dünya Çevre Günü’, tüm insanlığın geleceğini yakından ilgilendiren çevre konusunda büyük önem taşımaktadır.
Ülkemizde olduğu gibi ilimizde de doğal, tarihi ve kültürel değerler açısından ulusal ve uluslararası öneme sahip, ekolojik açıdan oldukça hassas olan alanlarda biyolojik çeşitliliğin muhafazası, nesli tehdit ve tehlike altında olan türlerin ve nadir ekosistemlerin korunması, gelecek nesillere aktarılması büyük önem taşımaktadır.
Unutmayalım ki, çevre konusunda atacağımız adımlar, çocuklarımızın geleceğine yapacağımız en önemli yatırım ve geleceğimizin güvencesi olması bilinciyle devletimiz tarafından Ülkemizde ve Çanakkale’de çevrenin korunmasına ve çevre duyarlılığının artırılmasına yönelik önemli projeler hayata geçirilmektedir.
Cumhurbaşkanımızın eşi Sayın Emine ERDOĞAN hanımefendinin himayesinde, özünde tüketim alışkanlığının değiştirilmesi, israfın önlenmesi ve çevre duyarlılığının artırılmasını hedefleyen ve dünyada bir ilk olma özelliği taşıyan “Sıfır Atık” seferberliği başlatılmıştır. Bu proje ile atıkların kaynağında ayrıştırılarak geri dönüşümü sağlanırken, çocuklarımıza, gençlerimize ve tüm bireylere verilen eğitimlerle de atık oluşumunun önüne geçilmesi hedeflenmekte ve çevreci bir yaşam kültürü kazandırılmaya çalışılmaktadır. “Sıfır Atık” projesi kapsamında Çanakkale ilinde 195 kamu kurumu, 10 Belediye ve özel sektörde sıfır atık uygulaması başlayarak atığın kaynağında azaltımı sağlanmaktadır.
"Sıfır Atık" projesi kapsamında Çanakkale ‘de 3 yıl içinde kâğıt, plastik ve cam atıkların da içinde bulunduğu 1660 ton değerlendirilebilir atığı kaynağından ayrı toplanarak, ekonomiye kazandırılmıştır.
Sıfır Atık Projesinin devamı niteliğinde olan “Sıfır Atık Mavi Hareketi” deniz çöplerine yönelik halkın bilinçlendirilmesi ve gerekli çalışmaların başlatılması çerçevesinde “Denizler Hep Mavi Kalsın” sloganı ile Çanakkale İli Deniz Çöpleri Eylem Planı hazırlanmış ve İl Mahalli Çevre Kurulunda onaylanarak yürürlüğe girmiştir.
“Sıfır Atık Mavi Hareketi” projesi kapsamında Çanakkale kıyılarından, plajlarından, deniz dibinden ve deniz yüzeyinden 50 ton deniz çöpü toplanmıştır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının desteği ile tamamlanan Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliğinin (ÇAKAB) Çanakkale Entegre Katı Atık Yönetimi (EKAY) Projesi kapsamında Kemel Köyü, Döllüktepe Mevkii`nde faaliyet gösteren Çanakkale Düzenli Depolama Sahasında 2009 yılından bugüne Türkiye’deki ilk AB Destekli Katı Atık Yönetimi yatırımlarından olan Çanakkale Düzenli Depolama Tesisinde bertaraf edilmekteyken, katı atıkların toplama, taşıma, ön işlem, geri kazanım ve bertaraf süreçleriyle entegre yönetilmesi amacıyla ÇAKAB ve SUEZ Çanakkale RR Atık Hiz. A.Ş. arasında imzalanan 29 yıllık imtiyaz sözleşmesiyle, Çanakkale Entegre Katı Atık Yönetimi (EKAY) projesi kapsamında kaynağında ayrı toplanan ambalajlardan ve karışık çöpten ayrılan malzemelerden ileri düzeyde geri kazanım sağlanarak proje ile sıfır atık hedefine ulaşmayı hedeflenmektedir. Kentsel atık sulardan 100 kat daha kirli olan çöp sızıntı suyu, yeni kurulan membran biyoreaktör ve nanofiltrasyon teknolojileriyle özel olarak arıtıldığı EKAY projesi kapsamında 9 Mart 2020 tarihinde açılan çöp toplama alanından sızan suların arıtılacağı Sızıntı Suyu Arıtma Tesisine 3 yıl içerisinde yapılacak 400 Milyon TL yatırımla, geri kazanım tesisleri olarak mekanik ayırma–alternatif yakıt üretme-biyokurutma-kompost tesisleri kurulacaktır. Proje ile atıklardan ikincil hammadde, alternatif yakıt ve kompost üretilecek ve atık yönetiminin finansmanına katkı sağlanacaktır. ÇAKAB Entegre Katı Atık Yönetimi Projesi, idari teknik ve finansal yapısıyla sürdürülebilir bir katı atık yönetimi modeli olarak örnek oluşturacak, bölgede katı atıklardan doğan çevre kirliliği yaşanmayacaktır.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Çanakkale Merkezde yapımına başlanan ileri teknoloji arıtma tesisinde Atikhisar barajından gelen ham suyun arıtılması ile Çanakkale halkının memba suyu kalitesindeki suya kavuşacağı 34.723.000 TL proje bedelli Çanakkale 2. Merhale İçme Suyu Arıtma Tesisi tamamladığında 100.000 m3/gün arıtma kapasitesine sahip olacak ve 2045 yılına kadar Çanakkale’nin su arıtma ihtiyacı karşılanacaktır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İller Bankası Genel Müdürlüğünce Çanakkale Merkez İlçe Belediyesi’ne 26.270.000,00 TL kredi tahsis edilerek tamamlanan Güzelyalı Dardanos Atıksu Arıtma Tesisi, düşük alan ihtiyacı, işletme kolaylığı, kokusuz ve estetik arıtma teknolojisi, şok yüklemelere karşı dayanıklılık ve düşük işletme maliyeti gibi avantajları olan, bakterilerden yararlanarak klasik aktif çamur sistemine göre daha fazla biyokütle içeren bir proses olan Sabit Film Entegreli Aktif Çamur Sistemi (İFAS) arıtım sisteminin kullanıldığı, havalandırma havuzu içerisine entegre edilen sabit filmler sayesinde bakterilerin hem askıda hem tutunarak büyüdüğü ve bu sistem ile dar alanda daha çok su arıtılarak daha az oksijen harcanarak az çamur çıktığı, havalandırma havuzlarının üzeri bir sera gibi camla kaplı olarak tasarlanarak havuzların üzerinde yeşil bitkiler büyüyeceği ve Atıksu arıtma tesisinden çok Güzelyalı’ya yakışır biçimde botanik bahçesini andıracak şekilde faaliyetine devam etmektedir.
İlimiz Temiz Hava Eylem Planı 02.11.2017 tarih ve 13 Karar No ’lu İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Temiz Hava Eylem Planı kapsamında denetimler devam etmektedir. Özellikle Çan İlçesinde Isınma kaynaklı hava kirliliği büyük ölçüde azaltılmış olup; doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılarak çevre kirliliğinin önüne geçilmektedir. Ayrıca İlimizde hava kalitesini artırmak ve izlemek amacıyla Çanakkale Merkez İlçe, Çan, Lapseki, Biga İlçelerinde olmak üzere toplam dört adet hava kalitesi ölçüm istasyonu bulunmaktadır.
İlimizdeki termik santral bacasından çıkan emisyon değerleri, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve Sürekli Emisyon Ölçüm sistemleri Tebliği kapsamında kurulmuş olan Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemi (SEÖS) ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından online olarak izlenmektedir.
Ülkemizin önemli su yollarında biri olan Çanakkale Boğazında kirliliğin azaltılması, yüzme alanlarının korunması için Çanakkale Valiliği İl Özel İdaresi tarafından Çanakkale Feribot İskelesi, Lapseki Feribot İskelesi ve Gelibolu Feribot İskelesinde yenileme çalışmaları tamamlanarak bu kapsamda yürütülen çalışmalarla trafik kuyrukları ortadan kaldırılarak, İlimizdeki egzoz gazı oluşumu azaltılarak hava kirliliğinin önüne geçilmiştir.
Daha temiz, daha yaşanabilir ve sürdürülebilir bir çevre için önemli çevreci projelerin hayata geçirildiği İlimizde, Çanakkale İl Özel İdaresi tarafından da önemli projeler uygulamaya konulmuştur.
İl Özel İdaresi, Bayramiç Belediyesi, Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün ortaklaşa yürüttüğü “Bayramiç Baraj Havzası Tarımsal İlaç Atıklarının Bertarafı Projesi” ile atıklar toplanarak bertaraf edilmektedir.
Bayramiç’e bağlı 14 Köy ve İlçe merkezinde 2017 yılında 90 adet konteyner alınarak hizmete sokulmuştur. Ezine ilçemizde Kaymakamlığın koordinasyonunda çalışmalar devam etmektedir. Projenin il genelinde yaygınlaştırılması için çalışmalar sürdürülmektedir.
Çevre sorunları konusunda yapılan çalışmalarda öncü rol üstlenen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, sürdürülebilir kalkınma anlayışı ile tabiat varlıklarımızın korunması, planlı şehirleşme çalışmaları, ağaçlandırma seferberlikleri ve çevre kirliliğinin önüne geçilmesi amacıyla gerçekleştirilen projelere her zaman destek sağlanmıştır. Bu kapsamda, İlimizde bulunan İlçe ve Belde Belediye Başkanlıklarına, Köylere Hizmet Götürme Birliklerine çevre kirliliğinin giderilmesi için 2017 yılında 3.081.105,38 TL, 2018 yılında 4.840,000 TL, 2019 yılında 1.879.547,38 TL toplam tutarı olan şartlı nakdi yardım yapılmıştır.
İlimizde, Katı Atıkların toplanması ve düzenlenmesi konusunda Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliği, Biga,-Çan-Yenice Katı Atık Yönetim Birliği, Troas Katı Atık Yönetim Birliği, Gelibolu Yarımadası Katı Atık Yönetim Birliği olmak üzere toplam 4 adet birlik bulunmakta olup; 2 adet Düzenli Depolama alanı aktif olarak çalışmaktadır.
Biga, Çan, Yenice Belediye Başkanlıkları (BİÇAY) ve İl Özel İdaresinden oluşan Katı Atık Yönetim Birliğinin belediye atıklarının depolanacağı katı atık düzenli depolama tesisi inşaat aşaması tamamlanmış olup; Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızdan Geçici Faaliyet Belgesinin alınmasını takiben sahaya atık alımına başlanacaktır.
Çanakkale İl Özel İdaresi, Ayvacık, Ezine, Bayramiç, Bozcaada, Geyikli, Küçükkuyu’yu kapsayan (TROAS) bölgesi belediyeleri Katı Atık Yönetim Birliğince yapılan düzenli depolama alanının 1 sene içinde tamamlanması planlanmaktadır.
Lâpseki ve Çardak Belediyelerinin ortaklaşa yaptığı Atık Su Arıtma Tesisi projesi tamamlanarak faaliyete geçmiştir.
Ezine İlçesinde yaklaşık 1400 dönüm alana kurulacak olan Çevreci Proje Çanakkale Ezine Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesinin tamamlanmasıyla, tarımsal üretim alanında ön sıralarda yer alan Çanakkale’nin ve bölgenin ekonomisine büyük bir katkı sağlanacak olup; diğer taraftan da gıda üretim fabrikalarının, derelerin ve Çanakkale Boğazı’nın kirlenmesine sebebiyet veren zararlı atıklarının modern arıtma tesislerinde arıtılarak çevreye zarar vermeden bertaraf edilmesi sağlanacaktır.
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından alınan kararla “Milli Ağaçlandırma Günü“ olarak ilan edilen 11 Kasım 2019 tarihinde “Daha Yeşil Bir Türkiye” için Tarım ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü koordinasyonunda “Geleceğe Nefes” kampanyası kapsamında Çanakkale’de 41 farklı noktada 17.725 vatandaşımızın katılımıyla 205 bin fidan toprakla buluşmuştur.
Orman Bölge Müdürlüğü tarafından Çanakkale ilinde, 2003–2020 yılları arasında 180.670 dekar araziye 31.520.000 adet fidan dikilerek ağaçlandırma faaliyeti yapılmıştır. İlimizde her yıl 3.500.000 adet fidan üretimi yapılarak sahalara dikimi sağlanmaktadır. Alan dışı kullanımda bulanan sahalarda rehabilitasyon çalışmaları yapılarak ormanlık alana dönüştürülmektedir.
Çanakkale Valiliği, İl Sağlık Müdürlüğü ve Çanakkale İl Özel İdaresi ile birlikte ilçe kaymakamlıklarının ve köy muhtarlıklarının desteği ile ortak yürütülen Sağlıklı Su Projesi kapsamında kurulan ekiplerle içme suyu depolarının temizliği ve kontrolleri yapılarak, halkımıza sağlıklı ve güvenilir içme suyu temini için denetlemeler ve kontroller devam etmektedir.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından verilen eğitimler kapsamında;
İÇDAŞ Kongre Merkezinde tüm Kamu Kurum ve Kuruluşlarındaki ODAK NOKTALARINA 30.05.2018 tarihinde Sıfır Atık Projesi uygulaması hakkında eğitim verilmiştir.
Ülkemizdeki mevcut sosyal ve ekonomik düzenin gelişimine katkı sağlamak amacıyla kadınlarımızın birikimlerini, yeteneklerini verimli olarak kullanabilecekleri uygun zemini sağlamak amacı güden KADEM (Kadın ve Demokrasi Derneği Merkezi) Çanakkale Temsilciliği Yönetiminin talebi üzerine 08.02.2019 ve 31.05.2019 KADEM Çanakkale Temsilciliği toplantı salonunda “Sıfır Atık Yönetimi” hakkında toplantı yapılmıştır.
Sıfır Atık Projesinin uygulamasının en önemli aşaması olan Atıkların Bertarafı ve Geri Kazanımı konusunda projenin paydaşı olan Belediyelere, İl Özel İdaresi Birlik yetkililerine ve Sıfır Atık Paydaşlarına Eğitim düzenlenmiştir.
İlimizde, sıfır atık uygulaması ve plastik poşet kullanımının azaltılması konusunda halkımızda farkındalığın arttırılması amacıyla, İlimiz, İskele Meydanında 04.02.2019 tarihinde bez torba, sıfır atık kitapçığı ve sıfır atık tişörtleri dağıtımı şeklinde bir etkinlik düzenlemiştir.
24.04.2019 tarihinde Arıburnu İlkokulu 4. Sınıf öğrencilerine “Sıfır Atık” konusuyla ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 15 Temmuz Konferans Salonunda video gösterileri ve sunum yapılmıştır. Örnek materyallerle sıfır atık eğitimi verilerek, sunum sohbet eşliğinde; gerçekleştirilen etkinlikte katılan çocuklara sıfır atık konulu kitap, tişört, şapka ve bez torba dağıtılmıştır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Valiliğimiz desteğiyle yaptırılan ambalaj atıkları için özel tasarlanmış iç mekân kutuları, İlimizdeki lisanslı toplam ayırma tesislerinden temin edilen iç mekân kutuları ve atık piller için özel tasarlanmış biriktirme ekipmanları kamu kurumlarında personelin ulaşabileceği noktalara yerleştirilmiştir. Ayrıca Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü bahçesine elektrik-elektronik atık toplama kutusu konulmuştur.
Halkımızda bilinçli tüketim, geri kazanım ve geri dönüşümün öneminin kavranması konusunda Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünce bu güne kadar 1554 vatandaşımıza ve 2035 öğrenciye eğitim düzenlenmiştir.
18 Mart 2017 tarihinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından temelleri atılan ve 18 Mart 2022’de açılışı yapılacak olan “1915 Çanakkale Köprüsü” nün faaliyete geçmesinden sonra Çanakkale’nin şehir içi trafiğini azaltarak, boğaz geçişi araç kuyrukları olmadan hızlı bir şekilde yapılacağından egzoz gazı salınımı azalacak ve çevreye de büyük bir katkı sunacaktır.
Çevre bilinci ve duyarlılığı süreklilik isteyen bir olgu olup, halkımızın kişisel içselleştirmesi ve Belediyelerimizin kurumsal yaklaşımları ile çevreye duyarlı, sürdürülebilir gerçekçi çözümlere ulaşmak mümkün olacaktır.
Bu duygu ve düşüncelerle kurumlarımız, sivil toplum örgütlerimiz ve basın yayın organlarımızın iş birliğinde yürütülecek çalışmalarla çevre sorunları konusundaki toplumsal farkındalığın artmasına katkı sağlanmasını temenni ediyor, çevrenin bize geçmiş kuşaklardan kalan bir miras değil, gelecek kuşaklara bir emanet olduğu gerçeğini hatırlatarak, gelecek kuşaklara daha yeşil, daha yaşanabilir bir dünya bırakacağımız inancıyla 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nü kutluyor, bütün vatandaşlarımıza güzel, temiz bir çevrede, mutlu ve sağlıklı bir ömür diliyorum.
